Fotograferen: automatisch of manueel?

Deel 3 van een korte reeks over fotografie. Twee weken geleden: RAW of JPEG? Vorige week een discussie die nauw verbonden is met die van de week ervoor: bewerken of niet. Deze week: automatisch of manueel fotograferen?

Het gemaksbeest in ons zegt: automatisch natuurlijk! Ik heb een goede en/of dure camera, en die kan wel wat, ook zonder dat ik aan de knopjes pruts. En ja, dat is helemaal juist, die camera kan wel wat.

Maar, tegelijk: die camera kan wel wat, maar kan niet alles. Die heeft het moeilijk met grote contrasten in licht, die kan je niet altijd dwingen tot een zachte achtergrond, en je foto’s zijn een beetje doorsnee.

Je camera weet ook niet precies wat jij wil. Want je camera kiest voor jou de beste instellingen, maar vind jij dat de beste instellingen? Niet altijd. En soms moet je je camera een beetje helpen om net dat te fotograferen wat jij mooi vindt.

Bijvoorbeeld bij een mooie zonsopgang. Je camera gaat er op automatische stand misschien voor zorgen dat het landschap mooi belicht is, maar daardoor is de lucht overbelicht. Als je nadien tijdens het bewerken de lucht extra mooi wil bewerken, zal je geen detail meer zien in de wolken. Daarom fotografeer je een zonsopgang wat te donker, zodat je alle detail en wolken ziet. Daardoor is het landschap misschien onderbelicht en te donker, maar dat kan je makkelijk rechtzetten tijdens het bewerken.

En daar komt de manuele stand dan hè. Kan je dat leren? Natuurlijk. Kost dat veel tijd? Mwah. Je moet proberen een beetje essentiële kennis onder de knie te krijgen. Dat kan efkes duren. Dat vraagt oefening. Daar gaan veel mislukte foto’s mee gepaard.

Maar tegelijk: moeilijk is het niet om de wisselwerking te leren tussen diafragma, sluitertijd en iso. Leren wat de cijfertjes willen zeggen, wat is f2.8, wat is 1/125, hoe moet je je iso instellen en welke gevolgen heeft dat?

Het diafragma is de f waarde, en staat voor hoe groot je je lens openzet, hoeveel licht je er binnenlaat. Hoe lager het getal, hoe verder de lens openstaat. f2.8 kan je gebruiken om portretten te maken met een zachte achtergrond (bokeh), je sluitertijd pas je dan aan aan de omstandigheden, en als het te donker is om foto’s te maken met een sluitertijd die kort genoeg is om een scherpe foto te maken, kan je de iso-waarde wat omhoog zetten.

f5.6 of groter is handig om grotere familieportretten te maken, zodat iedereen scherp in beeld staat, of om een landschap te fotograferen.

Wil je al eens zot doen, kan je met f22 proberen een ster te maken.

Dat is het in het kort. Er komt natuurlijk veel meer bij kijken, maar dat is het eerste wat je onder de knie moet krijgen. Je vindt heel veel leermateriaal online, op Youtube en op de talloze websites over fotografie. Al dan niet gratis, er zijn ook vele cursussen voor een bescheiden bedrag te vinden. Ook te vinden online: talloze cheat sheets, die je kan meenemen als je naar buiten trekt om foto’s te maken, en die je kan raadplegen als je vastloopt. Heel handig. Bijvoorbeeld hier te vinden, maar met wat zoeken vind je ook cheat sheets in het Nederlands.

Ik vind de site Vink Academy heel goed, er is een betalende cursus, maar het aanbod gratis informatie is heel groot en degelijk. Of deze: Zoom Academy. Een aanbod betaalbare cursussen, maar ook mooie gratis fotografietips. En dat zijn er dus maar twee uit het echt enorme aanbod online.

Zelf fotografeer ik sinds een goede 2 jaar in manuele stand, en ik wil niet meer terug. Soms probeer ik het, maar dan ben ik zooooo niet tevreden dat het al snel weer naar manueel gaat. Soms zou ik het beter wel doen, bijvoorbeeld als het snel moet gaan, maar dan denk ik er vaak niet aan.

Tussen manuele en automatische stand zie je nog twee “tussenstanden” op het draaiwieltje van je fototoestel: shutter mode en aperture mode (S en A op Nikon, op andere merken hebben die andere afkortingen, bijvoorbeeld op Canon is dit Tv en Av).

Bij shutter mode kies je zelf de sluitertijd voor je foto’s, het fototoestel past automatisch diafragmaopening en iso aan.

Bij aperture mode kies je zelf de diafragmaopening, waarna het fototoestel sluitertijd en iso automatisch aanpast. Bij deze stand zweren vele landschapsfotografen, zelf ben ik er niet aan. Ik maak liefst iets donkerder foto’s, de foto’s in aperture mode vind ik vaak te licht tot zelfs overbelicht.

Zoals de twee vorige keren is dit zo’n beetje mijn mening over hoe ik fotografie zie, natuurlijk hoef jij je niet verplicht te voelen om te leren foto’s maken in manuele stand. Maar, als er één iemand iets heeft aan dit blogbericht, dan ben ik al tevreden.

Verwante Berichten:

• Fotograferen: zonsopgang of zonsondergang?
• Fotograferen: zoom of prime lens?
• Fotograferen: bewerken of niet?
• Fotograferen: RAW of JPEG?
• Vuurwerk – tutorial en foto’s